Gestafyrirlestur Lífvísindaseturs Mánudaginn 27. júní kl. 14:30-15:30 í fyrirlestrarsal Íslenskrar erfðagreiningar, Sturlugötu 8

Fyrirlesari: Rudolf Jaenisch prófessor við Whitehead Institute for Biomedical Research and Department of Biology, MIT, Cambridge, MA, USA

Titill: Umframerfðir, stofnfrumur og rannsóknir á sjúkdómum

Útdráttur: The development of the iPS cell technology has revolutionized our ability to study development and diseases in defined in vitro cell culture systems. The talk will focus on the use of gene editing and stem cells for the study 1) of epigenetic regulation in development and 2) our efforts to use iPS cell technology to get mechanistic insights into sporadic Parkinson disease.

1. Monitoring the dynamics of DNA methylation at single cell resolution during development and disease: DNA methylation is a broadly studied epigenetic modification that is essential for normal mammalian development. Current methods to quantify methylation provide only a static "snap shot" of DNA methylation, thus precluding the study of real-time methylation dynamics during cell fate changes. We have established a new approach that enables monitoring loci-specific DNA methylation dynamics at single-cell resolution.

2. Parkinson’s disease (PD): A major effort of the lab is devoted to study Parkinson’s disease (PD). We have generated isogenic pairs of iPS and ES cells that differ exclusively at the A53T or E46K mutation of the synuclein gene, both dominant point mutations that cause early onset of PD. However, the great majority of PD is polygenic with many loci that contribute to disease risk as identified in GWA studies. Most of these risk loci identified in GWA studies are localized to regulatory regions (as opposed to coding sequences), but these studies remain largely descriptive providing little or no mechanistic insight. Using CRISPR/Cas gene editing we have generated isogenic neurons that differ at specific GWAS SNPs in an effort to molecularly define the effect of risk alleles on down stream gene expression and cellular phenotype.

Fimmtudaginn 23. júní verður síðasti fundurinn í fundaröðinni Forseti Íslands: Hverskonar embætti er þetta?Í fundarröðinni hafa fræðimenn við Háskóla Íslands greint og rætt um embætti forseta Íslands út frá sjónarhorni stjórnmála-, lög- og sagnfræðinnar.
Á þessum lokafundi verða pallborðsumræður  þar sem fræðimenn ræða kosningabaráttuna og við hverju má búast í þróun forsetaembættisins í kjölfar kosninganna 25. júní.

Á fundinum verður rýnt í skoðanakannanir um gengi frambjóðenda og hugmyndir þeirra um hlutverk og völd forseta Íslands, sem og rætt um hvernig embættið mun þróast á næstum árum með nýjum forseta. Þátttakendur í pallborðsumræðunum verða Ólafur Þ. Harðarson prófessor við Stjórnmálafræðideild, Stefanía Óskarsdóttir dósent við Stjórnmálafræðideild, Þorgerður Einarsdóttir prófessor í kynjafræði við Stjórnmálafræðideild, og Guðmundur Hálfdánarson, prófessor við Sagnfræði- og heimspekideild.

Þann 25. júní nk. ganga Íslendingar að kjörborðinu til að kjósa sér nýjan forseta.  Löngum hefur verið deilt um hvernig ber að túlka ákvæði stjórnarskrárinnar um embætti forseta Íslands og skiptar skoðanir hafa verið um hvernig forsetinn beitir valdheimildum embættisins.  Umræðan um hlutverk og völd forseta Íslands hefur verið vaxandi á undanförnum árum og ýmist er talað um pólitískan forseta eða forseta sem sameiningartákn þjóðarinnar. Má búast við að umræðan um hlutverk og valdsvið embættisins verði enn fyrirferðarmeiri nú í aðdraganda forsetakosninganna og að skiptar skoðanir verði, bæði meðal frambjóðenda sem og þjóðarinnar, um hvernig embætti forseta Íslands eigi að þróast á næstu árum.

Það er Stjórnmálafræðideild, Stofnun stjórnsýslufræða og stjórnmála, Sagnfræðistofnun og Lagastofnun við Háskóla Íslands sem standa að fundaröðinni og fjórir hádegisfundir verða haldnir fram að forsetakosningunum 25. júní nk. Allir fundirnir fara fram í Odda 101 í Háskóla Íslands og dagskrá fundaraðarinnar var sem hér segir:
• 18. mars: Forsetaembættið í stjórnskipun Íslands, Björg Thorarensen, prófessor við Lagadeild, og Stefanína Óskardóttir, dóesent við Stjórnmálafræðideild HÍ, ræddu stjórnskipunarlega stöðu forseta Íslands við lýðveldisstofnun og hvernig hún hefur þróast undanfarin misseri.
• 15. apríl: Forsetaembættið sem sameiningartákn, Guðni Th. Jóhannesson, dósent við Sagnfræði- og heimspekideild ræddi hugmyndina um forseta Íslands sem sameiningartákn þjóðarinnar. Þátttakendur í pallborðsumræðum: Hulda Þórisdóttir lektor við Stjórnmálafræðideild og Hafsteinn Þór Hauksson, dósent við Lagadeild HÍ.
• 18. maí: Væntingar til forsetaembættisins, Ragnheiður Kristjánsdótttir, prófessor við Sagnfræði- og heimspekideild, og Birgir Hermannsson, aðjúnkt við Stjórnmálafræðideild HÍ, ræddu um væntingar til forsetaembættisins m.a. út frá lýðræðishugmyndum og í alþjóðlegum samanburði.
• 23. júní: Forseti Íslands eftir kosningarnar 2016: Hverskonar embætti verður það? Á fundinum verður rýnt í skoðannakannanir um gengi frambjóðenda og hugmyndir þeirra um hlutverk og völd forseta Íslands, sem og rætt um hvernig embættið mun þróast á næstum árum með nýjum forseta. Þátttakendur í pallborðsumræðunum: Ólafur Þ. Harðarson prófessor við Stjórnmálafræðideild, Stefanía Óskarsdóttir dósent við Stjórnmálafræðideild, Þorgerður Einarsdóttir prófessor í kynjafræði við Stjórnmálafræðideild, og Guðmundur Hálfdánarson, prófessor við Sagnfræði- og heimspekideild.

Hægt er að nálgast upptökur af liðnum fundum á heimasíðu Stofnunar stjórnsýslufræða og stjórnmála.

Allir velkomnir
Nánari upplýsingar hjá Stofnun stjórnsýslufræða og stjórnmála í síma 525 5454 eða í netfanginu sjofn@hi.is  og  á vefsíðu http://stjornsyslustofnun.hi.is/

Líney Hermannsdóttir flytur fyrirlestur um verkefni sitt til meistaraprófs í menntun framhaldsskólakennara. Heiti verkefnisins er Mín fyrstu skref í kennslu: Að mennta nemendur í líffræði.

Ágrip

Þessi ritgerð byggist á starfendarannsókn sem unnin var á tímabilinu frá lok ágúst 2014 til aprílloka 2016. Markmið rannsóknarinnar var leita svara við því hvað hvernig kennari sem er að stíga sín fyrstu skref í kennslu, menntar nemendur í líffræði. Menntun felur í sér að efla vitmuna-, félags- og tilfinningaþroska. Kennarinn þarf því að leita leiða til að ná góðum tengslum við nemendur og virkja þá í kennslustundum. Niðurstöður rannsóknarinnar byggja að mestu leyti á dagbókarskrifum rannsakanda. Meginniðurstöður rannsóknarinnar eru að mikilvægt er að kennari nái góðum tengslum við nemendur til að stuðla að góðum samskiptum. Það gerir hann með því að sýna þeim virðingu og umhyggju. Einnig með því að huga að eigin velferð og vera góð fyrirmynd. Með fjölbreytilegum kennsluháttum er hægt að vekja áhuga nemenda á námsefninu, en í raunvísindakennslu skiptir miklu máli að nemendur fái æfingu í að beita tungumáli vísindanna. Með samræðum í kennslustundum getur kennari betur fylgst með hugtakaskilning nemenda og hjálpað þeim við merkingasköpun. Námsmat verður að endurspegla markmið kennslunnar og má ekki stýra yfirferð kennarans á námsefninu. Hefðbundin skrifleg próf geta haft neikvæð áhrif á hugarfar nemenda.

Leiðbeinandi var Hafþór Guðjónsson og umsjónarkennari Arnar Pálsson.
Prófdómari verður Stefán Bergmann.

Fimmtudaginn 30. júní ver Helga Ingimundardóttir doktorsritgerð sína í reikniverkfræði við Iðnaðarverkfræði-, vélaverkfræði- og tölvunarfræðideild Háskóla Íslands. Ritgerðin ber heitið: LÍSA: Lærdómur ítrekunarreiknirita og samtakagreining algríma (ALICE: Analysis & Learning Iterative Consecutive Executions).

Andmælendur eru dr. Edmund Kieran Burke, prófessor við Queen Mary University of London, Bretlandi, og dr. Kate Smith-Miles, prófessor við School of Mathematical Sciences, Monash University, Ástralíu.

Leiðbeinandi er dr. Tómas Philip Rúnarsson, prófessor við Iðnaðarverkfræði-, vélaverkfræði- og tölvunarfræðideild Háskóla Íslands. Einnig sátu í doktorsnefnd dr. Gunnar Stefánsson, prófessor við Raunvísindadeild Háskóla Íslands, og dr. Michèle Sebag, prófessor og rannsóknarstjóri CNRS, LRI, Université Paris-Sud, Frakklandi.

Dr. Kristján Jónasson, prófessor og varadeildarforseti Iðnaðarverkfræði-, vélaverkfræði- og tölvunarfræðideildar, stjórnar athöfninni.

Ágrip af rannsókn

Til eru margar aðferðir við að búa til ákvarðanareglur fyrir áætlanagerð. Undanfarið hefur áherslan í fræðunum verið á beina leit (t.d. gentíska bestun) eða gagnaþjálfun, en ein aðferð við það síðarnefnda er stýrður lærdómur. Í ritgerðinni verður sú aðferð skoðuð nánar og sett fram líkan kallað „Lærdómur ítrekunarreiknirita og samtakagreining algríma“ (LÍSA) um hvernig megi framkvæma þessa greiningu á skilvirkan máta.

Látum þjálfunargögnin vera {φ(xi(k)),yi(k)} ∈ D (k frá 1 til K) og ritgerðin mun sýna i) úrtök φ(xi(k)) þurfa að vera í samræmi við gagnadreifinguna D sem verður unnin úr henni. Þetta er gert með því að uppfæra lærða líkanið með virku námsferli byggðu á eftirlíkingum; ii) yi er merkt með því að nota endurgjöf sérfræðings (gert með bestun); iii) gögnin þurfa að vera í jafnvægi, þar sem gagnasettið er í ójafnvægi með tilliti til skrefs k; einnig iv) til að betrumbæta lýsingu á núverandi stöðu φ, er hægt að nota útspilun fyrir næstu K-k skref, það er að endalokum ákvarðanaferilsins. Þá má túlka lærða líkanið sem fyrirframákveðna útspilunarreglu.

Þegar sérfræðingur er spurður verður til mikið af gagnlegum upplýsingum sem hægt er að nýta til að læra ný líkön. Til að mynda er hægt að komast að því hvenær í ákvarðanaferlinu er líklegast að mistök eigi sér stað. Yfirleitt gefa háar líkur á því að besta ákvörðun sé tekin (eða þjálfunarnákvæmni) til kynna góða lokaframmistöðu, þ.e. í þessu samhengi að lágmarka heildartíma fyrir allt ákvarðanaferlið. Þar sem afleiðingar rangra ákvarðana eru ekki alltaf þekktar, þá er betra að uppfæra matið með tilliti til ákvarðanatökunnar sjálfrar.

Með þessari greiningu er einfaldara að búa til sérhæfðar ákvarðanareglur fyrir hverja nýja notkun. Í ritgerðinni verða skoðaðar nokkrar mismunandi tegundir af verkniðurröðun á vélar. Þar að auki verður vélnámið byggt á ákjósanlegri bestun, þar sem gerður er greinarmunur á því hvaða stöður eru betri kostur en aðrar. Ákjósanlegri bestun væri þó hægt að skipta út fyrir aðrar námsaðferðir, hægt væri að bæta við fleiri skorðum á verkefnið eða beita sömu námsaðferð á aðra tegund af verkefnum af svipuðum toga.

Um doktorsefnið

Helga Ingimundardóttir er fædd 1985 og lauk BS-prófi í stærðfræði við Háskóla Íslands árið 2008 og MS-prófi í reikniverkfræði við sama skóla árið 2010. Árið 2009 innritaðist Helga í doktorsnám við Háskóla Íslands og hlaut doktorsstyrk frá Rannsóknasjóði Háskóla Íslands. Hún starfar nú sem ráðgjafi hjá AGR Dynamics. Áhugamál Helgu eru ferðalög, hannyrðir og internet-kisur.

Vladimir Lumelsky, Professor Emeritus at the University of Wisconsin-Madison will give a guest lecture titled Human-Robot Interaction and Whole-Body Robot Sensing.

Abstract

The ability by a robot to operate in an uncertain environment, such as near humans or far away under human control, potentially opens a myriad uses. Examples include robots preparing the Mars surface for human arrival; robots for assembly of large space telescopes; robot helpers for the elderly; robot search and disposal of war mines. So far advances in this area have been focusing on small categories of tasks rather than on a universal ability typical in nature. Challenges appear both on the robotics side and on human side: robots have hard time adjusting to unstructured environment, whereas human cognition has serious limits in adjusting to robots and grasping complex 2D and 3D motion. As a result, applications where robots operate near humans – or far away under their control – are exceedingly rare. The way out of this impasse is to supply the robot with a whole-body sensing - an ability to sense surrounding objects at the robot’s whole body and utilize these data in real time. This calls for large-area flexible arrays - sensitive skin covering the whole robot body akin to the skin covering the human body. Whole-body sensing brings interesting, even unexpected, properties: powerful robots become inherently safe; human operators can move them fast, with “natural” speeds; robot motion strategies exceed human spatial reasoning skills; it becomes realistic to utilize natural synergy of human-robot teams and allow a mix of supervised and unsupervised robot operation. We will review the mathematical, algorithmic, hardware (materials, electronics, computing), as well as control and cognitive science issues involved in realizing such systems.

Upplýsingaskrifstofan Norðurlönd í fókus á Íslandi, Alþjóðamálastofnun Háskóla Íslands og Kjarninn boða til opins fundar

Aðalgestur fundarins er Torsten Fensby. Hann hefur háð áralanga baráttu gegn skattaundanskotum og leiddi sameiginlegt verkefni norrænu ríkisstjórnanna um gerð upplýsingaskiptasamninga á sviði skattamála við aflandssvæði. Því verkefni er nýlokið.

Torsten Fensby ræðir við Þórð Snæ Júlíusson, ritstjóra Kjarnans, um baráttu sína, meðal annars í ljósi nýlegra afhjúpana á Panamaskjölunum svonefndu.

Að loknu spjalli Torstens og Þórðar er boðið upp á pallborðsumræður. Þar taka þátt:
Bryndís Kristjánsdóttir, skattrannsóknarstjóri
Brynjar Níelsson, 1. varaformaður efnahags- og viðskiptanefndar Alþingis
Indriði H. Þorláksson, fyrrverandi ríkisskattstjóri

Fundarstjóri: Þórður Snær Júlíusson, ritstjóri Kjarnans

Fundurinn fer fram á ensku og er opinn öllum

Nánari upplýsingar: www.nordichouse.is og www.ams.hi.is 
Alþjóðamálastofnun á Facebook: www.facebook.com/althjodamalastofnun

Brautskráning nemenda sem ljúka diplómanámi frá Menntavísindasviði verður í húsnæði sviðsins við Stakkahlíð mánudaginn 27. júní og hefst kl. 16.00.

Dr. José María y Galán from the University Complutense Madrid, Spain will give a guest lecture titled: Ferns: an overview of research projects on systematics, evolution and ecology, with focus on species from the Iberian Peninsula (Burknar: yfirlit um rannsóknaverkefni á sviði kerfisfræði, þróun og vistfræði, með áherslu á tegundir frá Íberíuskaga.)

Abstract
What do we know about biology of seedless vascular plants such as ferns? Ferns are not uncommon in the Icelandic flora – there are about 22 species growing in Iceland, most of which are true (Leptosporangiate) ferns. In this lecture, Dr JM Galán will be telling us about his research projects on systematics, evolution and ecology, with focus on the families Blechnaceae, Pteridaceae and Asplenaceae. The lecture will be divided into three topics: (1) Pteridophyte phylogeny, the big picture, and phylogenetics of neotropical Blechnum; (2) evolutionary processes including reciprocal hybridization in the Iberian Aspleniaceae complex and evolution of fertile pinnae characters in Blechnum; and (3) ecology of foliar functional traits and studies of temperate ferns in relation to climate change.

The lecture is hosted by dr. Kesara Anamthawat-Jonsson, professor at the Faculty of Life and Environmental Sciences and dr. Pawel Wasowicz, Botanist at the Icelandic Institute of Natural History.

Þriðjudaginn 5. júlí ver Vincent Jean Paul B. Drouin doktorsritgerð sína við Jarðvísindadeild Háskóla Íslands. Ritgerðin ber heitið: Mælingar jarðskorpuhreyfinga með gervitunglum og túlkun þeirra:  Áhrif árstíðabundinna fargbreytinga, flekarek og ferli í rótum eldfjalla og jarðhitasvæða. (Constraints on deformation processes in Iceland from space geodesy: seasonal load variations, plate spreading, volcanoes and geothermal fields). Þetta er fimmta doktorsvörnin við Jarðvísindadeild á þessu ári.

Andmælendur eru dr. Dr. Wayne Thatcher, jarðeðlisfræðingur emeritus við U.S. Geological Survey, Kaliforníu, og dr. Corné Kreemer, rannsóknaprófessor við University of Nevada, Reno, og Nevada Bureau of Mines and Geology, Bandaríkjunum.

Leiðbeinendur eru dr. Freysteinn Sigmundsson, vísindamaður við Jarðvísindastofnun Háskólans og dr. Sigrún Hreinsdóttir, jarðeðlisfræðingur, GNS Science, Nýja Sjálandi.  Einng sat í doktorsnefnd dr. Virginie Pinel, jarðeðlisfræðingur, University of Savoie, Frakklandi.

Dr. Hilmar Bragi Janusson, forseti Verkfræði- og náttúruvísindasviðs Háskóla Íslands, stjórnar athöfninni í fjarveru deildarforseta Jarðvísindadeildar.

Ágrip af rannsókn

Mörg samvirkandi ferli valda jarðskorpuhreyfingum á Íslandi, þar á meðal eldvirkni og jarðhnik sem orsakast af samspili flekaskila á Mið-Atlantshafshryggnum og uppstreymis heits efnis í jarðmöttlinum undir heitum reit á Íslandi. Þá veldur svörun jarðskorpunnar við rýrnandi jöklum landrisi sem nemur nokkrum sentímetrum á ári um miðhluta landsins. Árstíðabundnar fargbreytingar valda árlegum sveiflum í landhæð af svipaðri stærðargráðu. Í ritgerðinni eru kynntar niðurstöður mælinga á jarðskorpuhreyfingum og túlkun þeirra. Notaðar eru tvær tegundir landmælinga sem byggja á notkun gervitungla: GPS-landmælingar sem nýta merki frá gervitunglum Global Positioning System kerfisins og InSAR bylgjuvíxlmælingar úr ratsjárgervitunglum (interferometric analysis of synthetic aperture radar images). Norðurgosbelti Íslands var rannsakað sérstaklega með þessum aðferðum. Árstíðabundnar jarðskorpuhreyfingar voru metnar með 72 síritandi GPS mælistöðvum á Íslandi og þær bornar saman við líkanreikninga af áhrifum breytilegs fargs á yfirborði jarðar. Árssveifla í landhæð út við strendur landsins nemur um 4-5 mm/ári en allt að 27 mm/ári í miðju Vatnajökuls. Munstur hreyfinganna í tíma og rúmi er borið saman við líkanreikninga af áhrifum breytilegs fargs á yfirborði þar sem tekið er tillit til árstíðabundinna breytinga í jökulfargi, snjóalögum utan jökla, loftþrýstingi, sjávarhæð og vatnshæð Hálslóns. Árstíðabundar breytingar þessara þátta eru metnar út frá reiknilíkani þar sem líkt er eftir svörun jarðar við ofangreindum fargþáttum með lagskiptu kúlulaga jarðlagalíkani. Svörun jarðar hérlendis er óvenjumikil við fargbreytingum sem tengist líklega hinni sérstöku jarðfræðilegu gerð landsins. Annar þáttur rannsókna snéri að aflögunarferlum í Norðurgosbelti Íslands. Unnið var úr endurteknum árlegum landmælingum á tímabilinu 2008-2014 og þær túlkaðar, en á þessu tímabili urðu engin kvikuinnskot. Flekarek yfir gosbeltið nemur um 18 mm/ári og aðstæður eru góðar til að mæla það. Mælingar á 132 GPS-stöðvum sýna að aflögun vegna flekareks á sér að mestu stað yfir um 50 km breitt svæði sem teygist á jafnt og þétt. Líkan, þar sem hraði flekahreyfinga vex eins og arcus tangens fall með fjarlægð frá miðjuás flekaskila, fellur vel að mælingunum. Miðjuás flekareks liggur í gegnum eldstöðvakerfi Öskju, Fremri Náma, Kröflu og Þeistareykja. Læsingardýpi flekaskilanna, sem tengist mörkum brotkenndrar og deigrar jarðskorpu, eru metin á um 7-9 km dýpi. Jarðskorpuhreyfingar vegna ferla í jarðhitakerfum Kröflu og Bjarnarflags voru sérstaklega rannsakaðar. GPS, InSAR og hæðarmælingar 1993-2015 voru notar til að meta breytingar tengdar jarðhitakerfunum í tíma og rúmi. Taka þarf tillit til svæðisbundinna jarðskorpuhreyfinga í eldstöðvakerfi Kröflu sem stafa af flekahreyfingum, kvikuhreyfingum, landsigi yfir sprungusveim Kröflu og samdrætti að honum. Staðbundið hringlaga sigsvæði greinist við Kröflu, um 5 km í þvermál en í Bjarnarflagi er svæðið ílangt í stefnu sprungusveimsins og er um 4 km x 2 km að stærð.

Um doktorsefnið

Vincent Drouin er fæddur 1989 í Frakklandi og ólst upp til 18 ára aldurs í þorpinu Vihiers. Hann stundaði nám í landmælingafræðum við École Supérieure de Géomètres et Topographes í Le Mans og lauk þar meistaragráðu. Í meistaraverkefninu rannsakaði hann aflögun El Chichon eldfjallsins í Mexíkó, með háupplausnar- InSAR-aðferð og dvaldi þá við ISTerre-rannsóknastofnunina í Frakklandi. Í ágúst 2012 fluttist hann til Íslands og hóf doktorsnám. Meðan á doktorsnáminu stóð dvaldi Vincent í fimm mánuði við rannsóknir við Hokkaido-háskóla í Japan.

Helga Þórhallsdóttir flytur fyrirlestur um verkefni sitt til meistaraprófs í byggingarverkfræði. Heiti verkefnisins er Líkan fyrir 85%-hraða á tveggja akreina vegum.

Ágrip

Í veghönnunarreglum margra landa, þar á meðal Íslands, eru þær kröfur um vegferillinn að 85%-hraði verði innan tiltekinna marka. Í þessu verkefni var skoðað hver bakgrunnur þessarar kröfu er, hver stikinn 85%-hraði er, hvernig hann er metinn fyrir óbyggðan vegkafla og gerð drög að reikniaðferð fyrir Ísland. Kröfurnar komu til þegar menn höfðu veitt því athygli að hönnunarhraði einn og sér kæmi ekki í veg fyrir að ökumenn dragi sífellt úr og auki hraða eftir kúrfum vegarins, en rannsóknir höfðu þá sýnt að þessar hraðabreytingar ullu slysum. Til að gera það kleyft að meta 85%-hraða fyrir óbyggðan vegkafla hafa erlendis verið gerðar margar rannsóknir þar sem safnað var gögnum og sett fram líkan. Niðurstöðurnar eru ólíkar og gefa sumar til kynna að það sé einkum planboginn sem ákvarði hraðann, en aðrar að fleiri stikar vegferils, umferð, umhverfi og fleira hafi marktæk áhrif. Við athugun á veghönnunarreglum kom í ljós að á seinustu árum hafa nokkur lönd breytt reglum sínum þannig að hönnuðurinn þurfi ekki að meta 85%-hraða. Til líkangerðar voru tólf mælistaðir valdir á suðvesturhorni landsins og þar mældur hraði og safnað gögnum um vegferil og fleiri þætti. Úr hraðagögnunum var reiknaður 85%-hraði og leitast við að setja vikmörk á hraðagildin og bera saman hraðamæliaðferðir. Úr gögnunum voru búnar til átján breytur til að aðhvarfsgreina við 85%-hraða. Niðurstaðan úr þessu takmarkaða gagnasafni var líkan með sex marktækum, óháðum breytum: beygjugráðu planbeygju, þverhalla, breidd akreinar, breidd bundins slitlags, ársdagsumferð og fjarlægð frá þéttbýli.

Leiðbeinendur: Sigurður Erlingsson, Guðmundur Freyr Úlfarsson, Þorsteinn Þorsteinsson, Umhverfis- og byggingarverkfræðideild

Prófdómari: Grétar Mar Hreggviðsson, M.S., samgönguverkfræðingur hjá verkfræðistofunni VSÓ.

Selamawit Worku Sisay will give a lecture about his masters thesis in geology. The thesis is titled Subsurface geology, hydrothermal alteration and 3D modeling of wells LA-9D and LA-10D in the Aluto Langano geothermal field, Ethiopia.

Abstract

Aluto Langano geothermal field is located in the Aluto Volcanic Complex (AVC), within the Central Main Ethiopian Rift System (CMERS). The Aluto Volcanic area is a silicic peralkaline complex, which is affected by the Wonji Fault Belt (WFB), trending NNE-SSW. Ten exploratory wells (LA-1 to LA-10D) have been drilled in Aluto Langano geothermal field with a maximum depth of 2500m and maximum measured temperature of 335°C. This study is focused on subsurface geology and hydrothermal alteration of wells LA-9D and LA-10D. The wells were drilled directionally on the top of AVC. Data from neighboring wells (LA-3 to LA-8) are used for comparison purpose. Lithologies, which are found in the study wells, were identified with the aid of binocular microscopy and petrography microscopy, and consist of pyroclastics, silicic tuff and breccia, sediment, rhyolite, trachyte, basalt and ignimbrite, while ICP-OES analysis led to the identification of very scarce and thin layers of trachyandesite, basaltic trachyandesite, trachydacite, basaltic andesite and andesite units. Hydrothermal alteration minerals were found as replacement of primary minerals and as fillings of veins and vesicles. Four alteration zones are recognized in both study wells; unaltered zone, smectite zone, illite/chlorite zone and illite/chlorite/epidote zone. Eight feed zones (one major and seven minor) are in well LA-9D and seven (one major and six minor) in LA-10D. Most of the feed zones are located in fractured basaltic units. The highest temperature recorded is more than 300°C, in well LA-9D below 1560m depth and in LA-10D below 1600m, indicating that they are located in the up-flow zone of the system.

Advisors:Anette K. Mortensen, Björn S. Harðarson and Guðmundur H. Guðfinnsson

Dr. Lewis Kay, Professor at the Department of Molecular Genetics, Biochemistry and Chemistry, University of Toronto, Canada will give a lecture at a seminar in chemistry and biochemistry titled: Solution NMR Spectroscopy: Why Bother?

Abstract
With the ever-evolving development of new biophysical tools and increasingly powerful techniques for biomolecular structural studies it is reasonable to contemplate the role of solution based NMR spectroscopy in going forward. In this talk I will describe a number of studies on molecular machines from my laboratory, emphasizing the unique role that NMR can play in providing quantitative descriptions of molecular dynamics and how such motion relates to function. The complementarity of NMR to other structural techniques is such that as they continue to advance so to will the utility of NMR. If anything NMR is far more valuable today than it was even a decade ago. This will be emphasized through a number of examples.

Nýnemadagar verða haldnir dagana 29.ágúst - 2. september. Boðið verður upp á glæsilega dagskrá þar sem skemmtun, fróðleikur og fjör ræður ríkjum.

Upplýsingaborð fyrir nýnema verður opið á Háskólatorgi alla vikuna, mánudag og þriðjudag kl. 10 - 16 og miðvikudag til föstudags frá kl. 10 - 14. Þar má fá svör við hinum ýmsu spurningum er varða námið, skólann, félagslífið, þjónustu og margt fleira.

Í vikunni verður boðið upp á örfyrirlestra um námsráðgjöf og skiptinám, kynningu á þjónustu og margt fleira.

Á nýnemadögum eru Háskólakórinn og Háskóladansinn með uppákomur í hádegishléum á Háskólatorgi og Stúdentaleikhúsið kynnir starfssemi sína. Einnig verður boðið uppá lifandi tónlist.  

Í framhaldi af nýnemadögum eru Stúdentadagar haldnir. Á Stúdentadögum keppa nemendafélögin sín á milli í ýmsum greinum og hátíð er haldin á túninu fyrir framan Aðalbyggingu.

Bendum nýnemum einnig á Nýnemavefinn þar eru ítarlegar upplýsingar um háskólasamfélagið, fyrstu skrefin í HÍ og þjónustu, einnig leiðbeiningar fyrir nýnema, fróðleikur og margt fleira. 

Nýnemadagar verða haldnir dagana 29.ágúst - 2. september. Boðið verður upp á glæsilega dagskrá þar sem skemmtun, fróðleikur og fjör ræður ríkjum.

Upplýsingaborð fyrir nýnema verður opið á Háskólatorgi alla vikuna, mánudag og þriðjudag kl. 10 - 16 og miðvikudag til föstudags frá kl. 10 - 14. Þar má fá svör við hinum ýmsu spurningum er varða námið, skólann, félagslífið, þjónustu og margt fleira.

Í vikunni verður boðið upp á örfyrirlestra um námsráðgjöf og skiptinám, kynningu á þjónustu og margt fleira.

Á nýnemadögum eru Háskólakórinn og Háskóladansinn með uppákomur í hádegishléum á Háskólatorgi og Stúdentaleikhúsið kynnir starfssemi sína. Einnig verður boðið uppá lifandi tónlist.  

Í framhaldi af nýnemadögum eru Stúdentadagar haldnir. Á Stúdentadögum keppa nemendafélögin sín á milli í ýmsum greinum og hátíð er haldin á túninu fyrir framan Aðalbyggingu.

Bendum nýnemum einnig á Nýnemavefinn þar eru ítarlegar upplýsingar um háskólasamfélagið, fyrstu skrefin í HÍ og þjónustu, einnig leiðbeiningar fyrir nýnema, fróðleikur og margt fleira. 

Erlendum nemendum sem hefja nám við Háskóla Íslands í haust er boðið til móttöku þar sem Dr. Jón Atli Benediktsson rektor HÍ og formaður alþjóðanefndar Stúdentaráðs flytja ávörp. Boðið verður upp á léttar veitingar og tónlist.

Nýnemum við Hugvísindasvið er boðið á kynningarfund í sal 1 í Háskólabíói föstudaginn 26. ágúst næstkomandi kl. 13:00-14:00. Þar mun Jón Atli Benediktsson, rektors Háskóla Íslands, flytja ávarp og Guðmundur Hálfdanarson, forseti Hugvísindasviðs, og deildarforsetar segja frá starfsemi sviðsins.

Að loknum kynningarfundinum verða kynningarfundir í námsgreinum kl. 14:00. Þar verður greint frá námstilhögun og veittar nánari upplýsingar um nám í viðkomandi greinum. Hér að neðan má finna í hvaða stofum kynningarnar fara fram. 

Kennsla hefst mánudaginn 29. ágúst. Sama dag hefjast nýnemadagar Háskóla Íslands en þar verður boðið upp á gönguferðir um háskólasvæðið, kynningar á þjónustu og skemmtidagskrá. 

Á nýnemavef Háskóla Íslands, vef Stúdentaráðs, og á vef Hugvísindasviðs, eru gagnlegar upplýsingar fyrir nýnema um námið og skólann, þar á meðal drög að stundaskrám. Ef nýnemar hafa einhverjar spurningar um námið er hægt að hafa samband við starfsfólk á skrifstofu í síma 525 4400, senda tölvupóst á netfangið hug@hi.is eða koma við á skrifstofu sviðsins í Aðalbyggingu (3. hæð); hún er opin kl. 10-12 og 13-15 virka daga.