Janus F. Guðlaugsson ver doktorsritgerð sína í menntavísindum við Íþrótta-,tómstunda- og þroskaþjálfadeild, Menntavísindasviði Háskóla Íslands:
„Fjölþætt heilsurækt: Leið að farsælli öldrun.“
Mánudaginn 22. september kl. 13 í Hátíðasal Háskóla Íslands
Andmælendur eru dr. Timo Strandberg prófessor, Háskólanum í Helsinki og dr. Edward L. Melanson, dósent, Háskólanum í Colarado, Denver, USA
Leiðbeinendur voru dr. Erlingur S. Jóhannsson, prófessor við Menntavísindasvið Háskóla Íslands, og dr. Sigurbjörn Árni Arngrímsson, prófessor við Menntavísindasvið Háskóla Íslands. Auk þess sátu í doktorsnefndinni dr. Pálmi Jónsson, prófessor í öldruanrlækningum við Læknadeild Háskóla Íslands og dr. Vilmundur Guðnason, prófessor við Læknadeild Háskóla Íslands.
Dr. Kolbrún Þ. Pálsdóttir, lektor og varadeildarforseti Íþrótta-, tómstunda- og þroskaþjálfadeildar við Menntavísindasvið, stjórnar athöfninni.
Um verkefnið
Rannsóknir á eldri aldurshópum benda til þess að virkur lífsstíll, sem felur meðal annars í sér fjölbreytta þjálfun, hafi margvíslegan heilsutengdan ávinning. Markmið þessarar doktorsritgerðar var að athuga hvaða áhrif sex mánaða íhlutun á eldri aldurshópa, 71–90 ára, sem byggð var á fjölþættri hreyfingu og ráðleggingum um næringu og heilsu, hefði á daglega hreyfingu, hreyfigetu, styrk, þol, líkamssamsetningu og þætti tengda hjarta- og æðasjúkdómum. Markmiðið var jafnframt að skoða áhrif íhlutunar til lengri tíma.
Mælingar í upphafi rannsóknar sýndu að meirihluti, eða 60% þáttakenda, hreyfði sig að jafnaði í 15 mínútur eða skemur í hvert skipti sem kom að hreyfingu, sem er nokkuð undir ráðleggingum alþjóðlegra heilbrigðisstofnana. Niðurstöður mælinga á hreyfigetu þátttakenda að lokinni þjálfun sýndu verulega bætingu. Þessar breytingar héldust þegar mælingar voru endurteknar sex og tólf mánuðum eftir að þjálfun lauk.
Niðurstöður sýndu einnig að líkamssamsetning, eins og líkamsþyngdarstuðull og fitumassi, batnaði að lokinni þjálfun og vöðvamassi þátttakenda jókst einnig á sama tíma. Við eftirfylgnimælingar sex og tólf mánuðum eftir íhlutun voru jákvæðu áhrifin hins vegar horfin. Jákvæðar breytingar urðu einnig á áhættuþáttum hjarta- og æðasjúkdóma, eins og ummáli á kvið, blóðþrýstingi, góðu kólesteróli (HDL), glúkósa og þríglýseríðum.
Rannsóknin sýnir mikilvægi þess að fylgjast með stöðu eldri aldurshópa. Hún sýnir einnig fram á ávinning af fjölþættri heilsurækt í formi daglegrar þolþjálfunar og styrktarþjálfunar tvisvar í viku. Niðurstöður leiða enn fremur greinilega í ljós að eldri aldurshópar geta haft margvíslegan ávinning af markvissri heilsurækt ef tíðni æfinga, tímalengd þeirra og ákefð er vel skipulögð. Álykta má að þjálfun af þessum toga geti komið í veg fyrir ótímabæra skerðingu á hreyfigetu, unnið gegn áhættuþáttum hjarta- og æðasjúkdóma og viðhaldið heilsutengdum lífsgæðum eldra fólks. Allir velkomnir