Mánudaginn 23. júní fer fram doktorsvörn við Sagnfræði- og heimspekideild Háskóla Íslands. Þá ver Sumarliði R. Ísleifsson doktorsritgerð sína, Tvær eyjar á jaðrinum. Ímyndir Íslands og Grænlands frá miðöldum til miðrar 19. aldar. Doktorsvörnin fer fram í Hátíðasal Háskóla Íslands í Aðalbyggingu og hefst kl. 13:00. Andmælendur eru dr. Sverrir Jakobsson, lektor í sagnfræði við Háskóla Íslands og dr. Hrefna Róbertsdóttir. Leiðbeinandi var dr. Anna Agnarsdóttir, prófessor í sagnfræði. Í doktorsnefnd voru ásamt leiðbeinanda dr. Andrew Wawn, prófessor og dr. Einar Már Jónsson.
Dr. Svavar Hrafn Svavarsson, forseti Sagnfræði- og heimspekideildar, stýrir athöfninni.
Um rannsóknina
Doktorsritgerð Sumarliða R. Ísleifssonar, Tvær eyjar á jaðrinum. Ímyndir Íslands og Grænlands frá miðöldum til miðrar 19. aldar, fjallar um ytri ímyndir eða framandleika Íslands og Grænlands, frá því um 1100 og fram um 1850. Rætt er um í þessu sambandi hvernig ímyndir landa og þjóða verða til, hverjir eru helstu áhrifavaldar við þróun þeirra og hvernig framanleiki þessara landa birtist. Heimildir verksins eru aðallega ferðalýsingar og almennar umfjallanir af ýmsu tagi, auk mynda. Kannað er hvort og hvernig ímyndir landanna tveggja birtist á ólíkan hátt í þessum tveimur flokkum. Heimildir eru mest frá Bretlandi og Þýskalandi þó einnig sé stuðst við efni frá fleiri löndum.
Heimildirnar eru fyrst og fremst nýttar sem vitnisburðir um hugmyndir en ekki um stöðu mála eða ástand í þessum löndum. Stuðst er við rannsóknaraðferðir ímyndafræða þar sem sýnt er fram á hvernig ímyndir landa og þjóða í víðum skilningi birtast í bókmenntum, myndum og öðru efni og hvernig unnt er að rannsaka þessar hugmyndir. Póstkólóníal aðferðir og hugmyndir um nútímavæðingu eru einnig mikilvægar í rannsókninni, enda má fyrir tilstilli þeirra greina hvort og hvernig staða umræddra landa sem nýlendur eða hálfnýlendur hefur haft áhrif á ímyndir þeirra. Þessar aðferðir tengjast síðan öðrum kenningum og hugtökum sem eru mikilvæg í rannsókninni, kenningum um þjóðernishyggju og rasisma, hugmyndum um eyjar, norðrið og miðju og jaðar svo nokkuð sé nefnt. Með því að samþætta þessar aðferðir er sýnt fram á í verkinu hvernig hugmyndir um Ísland og Grænland hafa þróast og hvers vegna.
Framandleiki þessara tveggja landa hefur oft einkennst af því að þau væru talin undarleg og furðuleg; hefðin um það hvernig bæri að lýsa Íslandi og Grænlandi var auk þess iðulega full af andstæðum. Þegar greitt hefur verið úr þeirri flækju má þó sjá skýra drætti í lýsingum á löndunum tveimur á tímabilinu. Í verkefninu er lögð áhersla á að fjalla um þessar lýsingar sem hluta af miklu stærri heild og bera þær saman við orðræðuna um önnur jaðarsvæði og áhrifasvæði helstu ríkja Vestur-Evrópu utan álfunnar. Á þann hátt fæst skilningur á því hvers eðlis þær eru. Þetta verkefni er hugsað sem liður í því verkefni.
Rannsóknin var styrkt af Rannsóknarnámssjóði, RANNÍS, Hagþenki og Rannsóknasjóði Sigrúnar Ástrósar Sigurðardóttur og Haralds Sigurðarsonar.
Um doktorsefnið
Sumarliði Ragnar Ísleifsson fæddist árið 1955. Hann lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum á Akureyri 1974, B.A.-prófi í sagnfræði frá Háskóla Íslands árið 1984 og Cand. mag.-prófi frá sama skóla árið 1986. Hann er höfundur fjölda verka sagnfræðilegs eðlis og leiddi m.a verkefnið Iceland and Images of the North sem fékk öndvegisstyrk frá Rannís árið 2007.