Sigurvin Bjarnason flytur fyrirlestur um verkefni sitt til meistarprófs í líffræði. Heiti verkefnisins er: Aldur og vöxtur leturhumars (Nephrops norvegicus) við Íslandsstrendur.
Ágrip
Upplýsingar um aldur lífvera eru mikilvægar til að skilja lífsögu þeirra og fyrir flest stofnstærðarlíkön. Talið var að leturhumarinn, Nephrops norvegicus (Linnaeus, 1758), líkt og önnur krabbadýr tapaði öllum hörðum vef sem gæti nýst til aldursgreininga við hamskipti. Þess vegna þessa hafa margar óbeinar aðferðir, flestar byggðar á lengdardreifingum, verið þróaðar til þess að áætla aldur þeirra. Nýleg rannsókn sýndi fram á að harðir líkamspartar í augnstilkum og/eða magakvörn (e. gastric mill) krabbadýra haldast við hamskipti og eru þar greinanleg vaxtarbönd sem eru beintengd aldri. Í þessari rannsókn voru vaxtarparametrar humars við Ísland áætlaðir með eldri (ELEFAN I) og nýrri aðferð og bornir saman við eldri rannsóknir á vexti ásamt frekari greiningu á lengdardreifingu humars, en undanfarin ár hefur meðallengd humra farið vaxandi og lítið hefur orðið vart við nýliðun. Vaxtaparametrar von Bertalanffy byggðir á lengdardreifingum frá öllum gögnum og tveimur veiðislóðum (Eldey og Breiðamerkurdýpi) voru nokkuð breytilegir á milli svæða og tímabila (L∞ = 83 – 104 mm CL og K = 0.04 – 0.15). Nýja aldursgreiningaraðferðin var árangursrík, en skoðaðir voru humrar frá sömu svæðum og áður. Skýr bönd voru sjáanleg í zygocardiac hluta magakvarnarinnar og voru þau talinn mun skýrari en í öðrum hlutum hennar. Leturhumar er langlíf tegund og elsti humarinn var metinn 22 ára gamall, en hann var 86,0 mm á skjaldarlengd. Niðurstöðurnar gáfu til kynna að munur sé á vaxtarhraða milli svæða. Eldra aldursmati bar nokkuð vel saman við yngri humra, en hjá stærri dýrum ofmetur eldri aðferðin aldur þeirra.
Leiðbeinendur: Jónas P. Jónasson,Guðrún Marteinsdóttir og Raouf Kilada
Prófdómari: Halldór Pálmar Halldórsson