Fyrirlestur á vegum Málvísindastofnunar Háskóla Íslands og Íslenska málfræðifélagsins mánudaginn 11. maí 2015 kl. 16:00 í Árnagarði, stofu 422.
Joan Maling. A syntactic Rubin’s Vase: the inherent ambiguity of non-promotional passives and unspecified subject constructions
Joan Maling, prófessor emeríta í málvísindum við Brandeis-háskóla í Massachusetts í Bandaríkjunum, fyrrverandi gistikennari við Harvard-háskóla og Háskóla Íslands og fráfarandi forseti málfræðifélags Bandaríkjanna, er núna verkefnisstjóri hjá vísindasjóði Bandaríkjanna (National Science Foundation). Árið 2009 var hún kjörin heiðursdoktor við Háskóla Íslands.
Í þessu erindi verður fjallað um setningafræðilega nýjung í íslensku – setningar eins og „Að lokum var valið stelpuna í aðalhlutverkið“ og „Það var ekki boðið mér“. Algengt er að börn og yngra fólk segi slíkar setningar en eldra fólki finnst þær venjulega óeðlilegar. Rætt verður um formgerð slíkra setninga og út frá samanburði við mál eins og írsku, pólsku og úkraínsku verður því haldið fram að ópersónulegar setningagerðir af þessu tagi séu í eðli sínu tvíræðar; hægt sé að túlka þær annaðhvort sem hefðbundna þolmynd eða sem ópersónulega germynd með huldu fornafni í frumlagssæti. Að þessu leyti væru þá líkindi á milli tungumála og sjónskynjunar, sbr. hinn fræga vasa Rubins sem menn sjá annaðhvort sem vasa eða tvö mannsandlit. Vasi Rubins er sýndur á myndunum hér að neðan: